کد مطلب:211395 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:112
امام صادق و علم لغات
از همین مبانی و مقدمات ثابت می شود كه امام صادق علیه السلام در لغات عرب عایده و بائده از قدیم و جدید دستی قوی و احاطه كامل به لغت عرب داشته اند و تعلیمات آنها به یك سبك مخصوصی جالب توجه بوده كه شنونده هرگز آن را فراموش نخواهد كرد.
در كتاب محاسن برقی است كه قال الصادق (ع) الضریس الكناس لم سماك ابوك ضریسا؟
فرمود ای ضریس چرا پدرت تو را ضریس نام نهاد - او گفت كما سماك ابوك جعفرا به همان دلیل كه پدر تو نام تو را جعفر نهاد - فرمود این طور نیست بلكه ضریس اسم دوم تو می باشد و به معنی جهل و نادانی و پافشاری در جهالت است و این نام ابلیس است كه او را «ضریس» گفته اند و پدر من هم كه نام مرا جعفر نهاده برای آن است كه «جعفر» به معنی علم و نهر و نبات و پل و عابر و راهنما است و چون خداوند این صفات را در من به ودیعت سپرده پدرم نام مرا جعفر نهاده است.
[ صفحه 240]
آنگاه فرمود مگر قول ذی الرمة شاعر معروف را نشنیده ای كه گفته است:
ابكی الولید اباالولید اخا الولید فتی العشیره
قد كان غیثا فی السنین و جعفرا غدقا و میره [1] .
و از این گونه افاضات لغوی در قرآن و حدیث و امثال سایره بسیار دارد كه مردم را در عین حال كه به لغت رهبری می فرماید به صفات و خصال نیز راهنمائی كرده است.
در كتاب محاسن برقی است كه قال الصادق (ع) الضریس الكناس لم سماك ابوك ضریسا؟
فرمود ای ضریس چرا پدرت تو را ضریس نام نهاد - او گفت كما سماك ابوك جعفرا به همان دلیل كه پدر تو نام تو را جعفر نهاد - فرمود این طور نیست بلكه ضریس اسم دوم تو می باشد و به معنی جهل و نادانی و پافشاری در جهالت است و این نام ابلیس است كه او را «ضریس» گفته اند و پدر من هم كه نام مرا جعفر نهاده برای آن است كه «جعفر» به معنی علم و نهر و نبات و پل و عابر و راهنما است و چون خداوند این صفات را در من به ودیعت سپرده پدرم نام مرا جعفر نهاده است.
[ صفحه 240]
آنگاه فرمود مگر قول ذی الرمة شاعر معروف را نشنیده ای كه گفته است:
ابكی الولید اباالولید اخا الولید فتی العشیره
قد كان غیثا فی السنین و جعفرا غدقا و میره [1] .
و از این گونه افاضات لغوی در قرآن و حدیث و امثال سایره بسیار دارد كه مردم را در عین حال كه به لغت رهبری می فرماید به صفات و خصال نیز راهنمائی كرده است.
[1] ابن شهرآشوب در مناقب آل ابي طالب ص 347 ج 2.